Bilim Adamları, 'Fosfojeddon' Konusunda Uyarıyor

İlgi çekici bir bilim haberi ile sizlerleyiz. Fosforun aşırı kullanımı, küresel gıda üretimi için hayati önem taşıyan rezervleri tüketirken aynı zamanda iklim krizini de arttırıyor.

Bilim adamları, gezegenimizin "fosfojeddon" ile karşı karşıya olduğu konusunda uyardı. Fosforu kötüye kullanmamızın, küresel gıda üretimini kesintiye uğratacak ölümcül gübre kıtlığına yol açabileceğinden korkuyorlar. Aynı zamanda, tarlalardan yıkanan fosfatlı gübre, nehirlere, göllere ve denizlere kanalizasyon girdileriyle birlikte yaygın alg çoğalmasına neden oluyor. Ve balık stoklarını tehdit eden sucul ölü bölgeler yaratıyor. Haydi daha fazla lafı uzatmadan detaylara geçelim.

İlginizi Çekebilir: Gök Bilimciler 1300 Işık Yılı Uzaklıkta Su Molekülleri Keşfetti!

Bunu Yapmazsak Fosfojeddon Dediğimiz Bir Felaketle Karşı Karşıya Kalırız

Ayrıca araştırmacılar, elementin aşırı kullanımının gezegen genelinde metan salınımını arttırarak küresel ısınmaya ve karbon emisyonlarının neden olduğu iklim krizine neden olduğu konusunda uyardı.

Lancaster Üniversitesi'nden Prof Phil Haygarth, "Kritik bir dönüm noktasına ulaştık" dedi. "Geri dönebiliriz ama gerçekten kendimizi toparlamalı ve fosforu kullanma şeklimizde çok daha akıllı olmalıyız. Bunu yapmazsak fosfojeddon dediğimiz bir felaketle karşı karşıya kalırız.” ifadelerinde bulundu.

Fosfor, 1669 yılında Alman bilim adamı Hennig Brandt tarafından idrardan izole edilerek keşfedildi. O zamandan beri yaşam için gerekli olduğu gösterildi.

Bristol Üniversitesi'nden Prof Penny Johnes, "Basitçe söylemek gerekirse, Dünya'da fosfor olmadan yaşam yoktur" diye ifadede bulundu.

Elementin küresel önemi, mahsulün büyümesine yardımcı olmak için kullanılmasında yatıyor. Dünyada her yıl yaklaşık 50 milyon ton fosfatlı gübre satılıyor. Ve bu kaynaklar, gezegenin 8 milyar sakininin beslenmesinde çok önemli bir rol oynuyor.

Bununla birlikte, yalnızca birkaç ülkede önemli fosfor yatakları bulunuyor. Fas ve Batı Sahra en büyük miktara sahip. Çin ikinci en büyük yatak ve Cezayir üçüncü sırada. Buna karşılık, ABD'deki rezervler önceki seviyelerin yüzde 1'ine düştü. İngiltere ise her zaman ithalata güvenmek zorunda kaldı. Johnes, "Geleneksel kaya fosfat rezervleri nispeten nadirdir ve gübre üretimi için çıkarılmalarına paralel olarak tükenmiştir" diye ekledi.

Stoklar Üzerindeki Bu Artan Baskı, Dünyanın Birkaç Yıl İçinde "Zirve Fosfor'a'' Ulaşacağı Korkusunu Arttırdı

Stoklar üzerindeki bu artan baskı, dünyanın birkaç yıl içinde "zirve fosfor" a ulaşacağı korkusunu arttırdı. Daha sonra kaynaklar azalacak. Birçok ülke, insanlarını beslemek için yeterli miktarda elde etmek için mücadele edecek.

Beklenti, birkaç kartelin yakında dünya kaynaklarının çoğunu kontrol edebileceğinden ve batıyı yükselen fiyatlara karşı oldukça savunmasız bırakabileceğinden endişe duyan birçok analisti endişelendiriyor.

Tarlalarımıza koyduğumuz fosfatları savurgan hale getirdiğimizi söylüyorlar. Onlardan yıkanan gübre ve fosfor açısından zengin atık sular, suyun büyük çapta kirlenmesini tetikledi. Zararlı alg patlamaları yarattı. Rusya'nın Baykal Gölü, Afrika'daki Victoria Gölü ve Kuzey Amerika'nın Erie Gölü de dahil olmak üzere dünyanın en büyük tatlı su kütlelerinden bazıları şu anda etkileniyor. Edinilen bilgiye göre, Erie'deki çiçekler son yıllarda yerel içme suyunun zehirlenmesine yol açtı.

Fosfor: Geçmiş ve Gelecek kitabının ortak yazarı Haygarth, "Tıpkı karada olduğu gibi, fosfatlar su bitkilerinin büyümesine yardımcı olur" dedi. "Ve bunun artık nehirlerde, göllerde ve denizlerde feci sonuçları oluyor." Çiçeklerle boğulan bu su kütlelerinin çoğu, çok az canlının hayatta kaldığı ve genişleyen ölü bölgeler haline geldi. Örneğin artık her yaz Meksika Körfezi'nde bir ölü bölge oluşuyor.'' ifadelerinde bulundu.

Bahsettiğimiz türdeki krizler başka çevre sorunları da yaratıyor. Midlothian'daki Birleşik Krallık Ekoloji ve Hidroloji Merkezi'nden Prof Bryan Spears, "İklim değişikliği, daha sıcak koşullar nedeniyle birim fosfat kirliliği başına daha fazla alg patlaması elde edeceğimiz anlamına geliyor"

Johnes, “Bir durumda, eski kömür, petrol ve gaz yataklarını kazıyoruz, yakıyoruz ve böylece atmosfere milyarlarca ton karbondioksit pompalayarak iklim değişikliğini tetikliyoruz.''

“Fosforla aynı zamanda mineral rezervleri de çıkarıyoruz, ancak bu durumda onları alg çiçeklerini tetikledikleri nehirlere ve denizlere yıkanan gübreye dönüştürüyoruz. Her iki durumda da bu büyük translokasyonlar gezegensel tahribata neden oluyor.”