Ani yaşanabilecek kazalar sonucunda talihsiz kayıplar yaşama olasılığımız her zaman mevcut. Herhangi bir uzvumuzu kaybetmemiz durumunda teknolojik gelişmeler karşısında umudumuzu korumaya çalışıyoruz. Biyonik teknolojiler alanında yapılan araştırmaları daha yakından inceleyeceğimiz ve biyonik teknoloji alanında başarılı girişimler yapan Hugh Herr hakkındaki yazıyı sizin için derledik.
Öncelikle;
Biyonik Teknoloji Nedir?
Genel anlamı ile mevcut olmayan biyolojik yöntem ve mühendislik sistemlerinin, modern teknolojinin çalışma ve tasarıma uygulanmasıdır. Steele tarafından biyoloji ve elektroniğin birleştirilmesi ile icat edilmiştir. Geniş kullanım alanları olan biyonik teknolojileri kaybettiğimiz uzuvlarımızın yerine kullanımının yanı sıra mevcut uzuvlarımızı da güçlendirmek için kullanabiliriz.
Biyonik teknoloji ve Hugh Herr arasındaki ilişkiyi inceleyelim.
Çocukluk Yıllarında İlk Tırmanış
MIT Media Lab Biyomekatronik Grubu Yöneticisi Hugh Herr, 1964 senesinde ABD’nin Pensilvanya Eyaleti’nde dünyaya geldi. Çocukluk yıllarında başlayan tırmanma merakıyla adını duyurdu. 1972 yılında sadece 8 yaşındayken 3 bin 544 metrelik tırmanışıyla akıllara kazınmış oldu. Aynı zamanda bu merakı ve cesareti ile hayatını şekillendirecek adımlar atmış oldu. Hugh Herr tırmanış alanındaki yeteneği ile 17 yaşında ABD’nin en başarılı tırmanışçılarından biri olmuştu bile.
Dağda Büyük Bir Talihsizlik Yaşadı
1982 yılında deneyimlerine bir tırmanış daha eklemek isteyen Herr, hedefine New Hampshire eyaletinde bulunan tırmanışçıları zorlayan şartları ile meşhur olmasının yanı sıra zirvesinde saatteki hızı 372 kilometreyi bulan rüzgarı ile adını duyurmuş Washington Dağını koymuştu. Arkadaşı Jeff Batzer ile başladığı bu zorlu tırmanışta ilk önce kar fırtınasını deneyimlemiş ardından yollarını kaybetmişlerdi. Eksi 29 derecede geçirdikleri üç gecenin ardından arkadaşı ile kurtarılan Hugh Herr için hiçbir şey artık eskisi gibi olmayacaktı. Hugh Herr bu tırmanışta iki bacağının dizinden alt kısmını kaybetmişti. Ancak bu durum onun hayata küsmesine neden olmamıştı.
Asla Pes Etmedi
Talihsiz kaza sonucunda zorlu ameliyatlar ve rehabilitasyon süreçleri devam ederken bir taraftan da kariyer çalışmalarını asla bırakmadı. Üniversitede aldığı fizik eğitiminden sonra Massachusetts Teknoloji Enstitüsün’de mekanik mühendisliği alanında yüksek lisansını tamamlayıp biyofizik alanında Harvard Üniversitesi’nde doktorasını yapmıştı. Bu eğitimlerin sonunda kendisi için tasarladığı biyonik bacakları ile yeniden en büyük tutkusunu gerçekleştirmek için tırmanmaya başladı.
Laboratuvar Olarak Uçurumları Kullandı
Yaşadığı ameliyat sürecinden sonra ampute bacaklarının yürümek için değil tırmanmak için uygun olabileceğini düşünen mühendis, kendini daha iyi hissetmek için dağlara döndü. Son ameliyatından kısa bir süre sonra protez bacaklarını ve gerekli bazı malzemeleri de yanına alarak memleketi olan şehir Lancaster yakınlarındaki dağların yolunu tuttu. Hugh Herr, her tırmanış denemesinde protez bacaklarını daha rahat kullanabileceği dokunuşlar yapmış ve uçurumlar Hugh Herr’in ilk laboratuvarı olmuştu.
Başarılı mühendisin mücadeleci ruhu ve vazgeçmeyen karakteri biyomedikal araçlar ve insan bacağını taklit edebilen protezler üzerine çalışmalarını yönlendirmesine sebep oldu. Bunlarla yetinemeyerek ‘makinelerin vücudumuza bağlanmasıyla, daha yetenekli, daha güçlü olacağımız bir çağ başlıyor.’ diyerek talihsiz kazalar yaşayan insanların kabiliyetlerini ve kapasitelerini artırmak için giyilebilen robotik cihazlar üzerinde çalışmaya başlamıştı.
İnsanoğlu Makineleşebilir Mi?
Başarılı mühendis Hugh Herr’in biyonik uzuvlar hakkında söyledikleri oldukça çarpıcı ‘Biz insanoğlu olarak, bazen insan formunun bizim için en güzeli olduğuna inanırız. Giyilebilir uzuvlar insanın doğal bir parçası değil. İnsanlar, bedenine bağlı bir makineye sahip olmaktan utanıyorlar. Ben ise bu robotik görümün kesinlikle muhteşem olmasını istiyorum. Benim üzerimdekiler biyonik uzuvlar ve harikalar.’
Department of Veteran Affairs’ın üstlendiği 7.2 milyon dolarlık bütçe ile Hugh Herr, bir bilgisayar tarafından kullanımı sağlanılan zemini tarayan bu imkana göre tepki gösteren bir robotik ayak tasarladı. Normal bir yürüyüş imkanı sunan protez bacağı The PowerFoor One ile Time’ın 2007’in En İyi 10 İnovasyonundan biri seçilen tasarlanan protez 2009 yılında satışa sunuldu. Her şeyin en iyisini yapmak için elinden geleni yapan Herr için, her şey mümkün hatta mükemmel uzuvlar bile! İnsanoğlu bu sürece teslim olabilir mi? Sorusuna ‘Henüz değil’ yanıtı veren Hugh Herr ve ekliyor: ‘Ancak bir gün teknoloji gelişirse.. Belki.’
Şu an halen ‘iwalk’ adındaki girişimi ile kullanışlı protezler tasarlayan Herr, günümüz teknolojisinin gelişiminin yeterli olduğunu ve geliştirilebilir olduğunu düşünüyor diyebiliriz. Aynı zamanda TED konuşmacısı olan Hugh Herr dinleyicilerine ilham vermeye devam ediyor.