Çin Menşeli Yatırımlar Türkiye’de Yükselişte: YASED Değerlendirmesi

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) verilerine göre, Çin Halk Cumhuriyeti, 1990-2023 yılları arasında ABD'den sonra en fazla uluslararası doğrudan yatırım (UDY) çeken ülke oldu. Çin, 2010-2023 döneminde dünya genelindeki UDY akımlarının %9,25'ini aldı. Hong Kong ve Macao'nun da dahil edilmesiyle, Çin’in yatırım çekme performansı daha da yükseldi.

Çin’in Yurt Dışına Yatırım Akışı Büyüyor

Çin, sadece yatırım çekmekle kalmayıp, aynı zamanda yurt dışına yatırımlarını artırarak önemli bir küresel oyuncu haline geldi. 1990’da dünya genelinde yurt dışına yapılan UDY akışlarında 22. sırada olan Çin, 2010’da 5. sıraya, 2022’de 2. sıraya kadar yükseldi. 2023 yılında ise Çin, dünya genelinde yurt dışına en çok yatırım yapan üçüncü ülke konumuna ulaştı.

Çin'in İhracat Gücü ve Teknoloji Yatırımları

Küresel ticarette önemli bir yere sahip olan Çin, 2009’dan bu yana dünyanın en büyük ihracatçısı olarak öne çıkıyor. 2023 yılı itibarıyla Çin, dünya ihracatının %14,55'ini gerçekleştiriyor. Çin’in imalat sanayi ihracatında yüksek teknoloji ürünlerinin payı %30 seviyesine ulaşmış durumda. 2013 yılında ilan edilen Kuşak ve Yol İnisiyatifi ile Çin, dünya ticaretindeki rolünü daha da güçlendirmek için önemli adımlar atıyor.

Türkiye ve Çin Yatırımları Arasındaki İlişki

Türkiye, AB ile Gümrük Birliği ve geniş iç pazarı sayesinde uluslararası yatırımlar için cazip bir destinasyon haline gelmiş durumda. Bu nitelikler, başta imalat sanayi olmak üzere Çinli yatırımcılar için de büyük fırsatlar sunuyor. Çin menşeli firmalar, Türkiye’ye yatırımlarını artırıyor ve özellikle imalat sanayindeki uzmanlıklarıyla dikkat çekiyor. Ancak bu yatırımların bazıları Avrupa merkezli bölgesel ofisler üzerinden geldiği için UDY istatistiklerine tam olarak yansımıyor.

Çin Yatırımları ve Türkiye'nin Avantajları

Türkiye, Çin’den gelen yatırımları çekmek için stratejik bir konuma sahip. Makroekonomik istikrar ve düzenleyici çerçevelerin öngörülebilirliği, mevcut yatırımların devamını sağlarken yeni yatırımları da teşvik ediyor. Türkiye’nin Avrupa ile olan lojistik entegrasyonu ve Gümrük Birliği’nin avantajları, bu yatırımların artmasına katkı sağlayacak unsurlar arasında yer alıyor.

Pandemi ve Yeni Tedarik Zinciri Trendleri

COVID-19 pandemisi, küresel tedarik zincirlerinde ciddi kırılmalara neden oldu ve nearshoring (yakınlaştırma) ve friendshoring (dost ülkelerle iş birliği) trendleri öne çıktı. Türkiye’nin, bu süreçte üretim üslerini yakın yerlere kaydıran firmalar için cazip bir yatırım destinasyonu olacağı öngörülüyor. Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Gümrük Birliği’nin güncellenmesi gibi gelişmeler, Türkiye’nin uluslararası yatırımlardan aldığı payı artırma potansiyeline sahip.

Çin Yatırımları Türkiye İçin Fırsat Sunuyor

Çin’in dünya genelinde artan yurt dışı yatırımları, Türkiye’nin AB ile entegrasyon avantajları ve geniş iç pazarı sayesinde, Çinli firmaların Türkiye’yi stratejik bir yatırım merkezi olarak değerlendirmesini sağlıyor. Lojistik ağları, imalat sanayi ve teknoloji alanlarındaki uzmanlık, Türkiye’yi Çin yatırımları için cazip bir ülke haline getiriyor.