Dijital Seçimlere Öncü Bir Bakış: Voiterm Kurucusu Cengiz Pişirici ile Röportaj!

Dijitalleşme, hayatımızın her alanında olduğu gibi seçim süreçlerinde de önemli bir dönüşümü beraberinde getiriyor. Geleneksel yöntemlerin getirdiği maliyet, zaman kaybı ve güvenlik sorunları, daha yenilikçi ve modern sistemlere duyulan ihtiyacı artırıyor. Bu bağlamda, dijital seçim sistemleri üzerine çalışan Voiterm, hem ulusal hem de uluslararası alanda fark yaratmayı hedefleyen bir girişim olarak öne çıkıyor. Şimdi, Voiterm’in kuruluş hikâyesi, sunduğu çözümler ve gelecekteki hedeflerini firmanın kurucusu Cengiz Pişirici ile yaptığımız röportajdan dinleyelim.

Voiterm’in kuruluş hikâyesini ve dijital seçim sistemine geçme fikrinin nasıl ortaya çıktığını paylaşabilir misiniz?

Dijital Seçim Sistemi fikri 2015 yılına dayanmaktadır. Yaptığım araştırmada zamanın teknolojik altyapısının manipülasyona açık olması nedeniyle fikri rafa kaldırdım. 2022 Eylül ayında İTO başkanlık seçimleri esnasında fikri tekrar hayata geçirebilir miyim, dedim. Yaptığımız araştırmalarda teknolojik altyapının müsait olduğunu gördük.
Zamanın teknolojik şartlarını, seçmen beklentilerini dikkate aldık. Ayrıca yıllar önce seçimde sandık başkanlığı yapmış bir insan olarak YSK/dernekler gibi diğer kurumlar açısından da değerlendirdik. Globaldeki cihazları inceledik. Bazı ülke seçim komisyonlarından bilgi aldık ve bunları derledik.
Türkiye’nin demografik, jeopolitik, coğrafik ve kültürel yapısını da göz önünde bulundurarak seçim sistemi altyapısını kurduk. Ve bu altyapıyı her türlü seçim ortamına uygun hale getirdik. 2023 Haziran ayında sistem olarak kullanılmaya hazır hale geldik. 2023 Temmuz ayında da şirket kuruluşunu gerçekleştirdik.

Voiterm, seçim süreçlerini dijitalleştirirken hangi güvenlik önlemlerini alıyor? Kullanıcıların güvenliğini nasıl sağlıyorsunuz?

İhtiyaca ve çevre koşullarına göre birden fazla kablosuz haberleşme teknolojisi kullanarak cihaz bazında iletişim altyapısını, hâlihazırda güvenilirliği kabul gören ve kullanılan şifreleme algoritmaları ile destekliyoruz. Cihazlarımız kablosuz iletişim sağlamakla birlikte, herhangi bir ağa bağlı olmadığı için uzaktan sızma gibi tehlikelere karşı güvenlidir. Kapalı devre bir sistem içerisinde yer almaktadır. Ayrıca Voiterm Dijital Seçim Sistemi, yapılacak seçim sonuçlarının cihaz üzerinde kâğıda basılı bir kopyasını bulundurduğu için herhangi bir manipülasyona karşı garanti altındadır. Firma güvenilirliğini de ön planda tutmaktayız. Mobil uygulama için PCI sertifikasyonu almak için çalışmalara başladık.

Dijital ve mobil ortamda seçimlerin yapılması, seçmen katılımını nasıl etkiliyor? Bu konuda elde ettiğiniz veriler neler?

Seçimlerde en büyük sorun seçmen katılım oranıdır. Ülkemizde 28 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde %84,15 katılım oranı olurken, 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde bu oran %78,55’e kadar düşmüştür.
ABD’de seçimlere katılım oranı ortalama %50’lerdedir. 2024 Hindistan seçimlerinde katılım oranı %66’dır.
Seçimlerin zorluğu; bizde çarşaf gibi pusulalar kullanıldı. Kuyruklar, beklemeler... Hindistan’da seçimler 44 gün sürdü. ABD’de 10 gün gibi.
Seçmenin siyasi partilerden beklentileri; yerel seçimlerde oy verilecek olan parti nasıl olsa alacak düşüncesi seçmen nezdinde kabul görünce katılım oranı azaldı.
Manipülasyon şüphesi; seçmen nezdinde nasıl olsa manipülasyon olacak, bizim fikrimiz önem kazanmayacak, ne diye gidelim gibi bu tarzda düşünceleri sıralamak mümkün.
Teknolojinin kullanılması ve saydığım şartlar konusunda seçmene özgürlük verilerek güveninin artırılması durumunda seçimlere katılım mutlaka artacaktır.

Voiterm’in geleneksel seçim yöntemlerine kıyasla sunduğu en büyük avantajlar nelerdir?

Seçmen ve kurumlar nezdinde zaman, personel, matbaa ve diğer maliyetlerden avantaj sağlar.
Ayrıca seçmen nezdinde sandığa bağlı kalmadığı için daha fazla özgürlük.
İnsana dayalı hataları ortadan kaldırır.
Dijital kayıt ile printer çıktıları ile çift taraflı kontrol imkânı sunar.
Manipülasyonları önler.
Cihaz bazında ve kapalı devre haberleşme özelliği ile güvenlidir.
Kırtasiye ve matbaa avantajı ile çevreyi korumaktayız.

Platformunuz hangi tür seçimler için kullanılabiliyor? Bu tür seçimlerin yönetimi konusunda Voiterm’in nasıl bir esneklik sağladığını anlatabilir misiniz?

En başta da belirttiğim gibi biz arka planda bir seçim sistemi kurduk, sistem inşa ettik.
Sistemimiz, Cumhurbaşkanlığı Seçimi, TBMM ve Milletvekilleri (parlamento, senato) Seçimi, Yerel Yönetim Seçimleri, Ticaret, Sanayi ve Meslek Odaları Seçimleri, Siyasi Parti Genel-İl Başkanlık aday-aday Seçimleri, Spor Kulüpleri ve Federasyon Başkanlık Seçimleri, Sendika, Site Yönetimi ve STK Seçimleri… gibi seçim işlevinin olduğu her alanda hizmet vermeyi hedefledik.
Ayrıca aynı seçim içerisinde olmak şartıyla cihaz/mobil üzerinde seçmen bazında seçim yaptırabilme imkânımız var.

Voiterm’in teknik altyapısı ve yazılım çözümleri hakkında bilgi verebilir misiniz? Dijital seçim süreci nasıl işliyor?

Arka planda sistem database, tasarım, raporlama ve cihaz monitoring olmak üzere dört ana yapı, ön planda cihaz ve mobil uygulama üzerine kurulu. Kurum(lar) tarafından seçimin ön tarafında kullanılacak olan cihazda farklı komponentler isteyebilecekleri öngörüsü ile cihaz üzerinde kısa sürede talepleri karşılama avantajımız bulunmaktadır.
Ülkemizde yeni kimlik kartlarında barkod bulunmaktadır. Seçimin hızlı ve seçmeninin kontrolü açısından bu barkodlara öncelik vererek süreci hızlandırdık. Seçmen kültürel yapısını dikkate alarak seçim tasarımında görselliği ön plana çıkardık ve ekrana dokunarak tercih yapma kolaylığı sağladık. Tercihin cihaz üzerinde bulunan printera yazılması ile manipülasyonu önleyerek çift taraflı kontrol sağladık. Seçmen kontrolü yapılarak mükerrer oyların önüne geçtik. Ayrıca arka planda farklı kontrol adımlarımızda yer almakta.

Dijital seçimlerin demokratik süreci nasıl dönüştürdüğüne inanıyorsunuz? Bu dönüşümün gelecekteki etkileri hakkında öngörüleriniz nelerdir?

İnsanoğlu, gelişen sosyal bir varlık. Zamana ve şartlara, çağa ve teknolojiye ayak uydurmak zorunda. Gelişime ayak uydurmayan toplumlar geri kalmaya mecburdur. İnsanoğlunun hayallerine ve ihtiyaçlarına göre teknoloji gelişim gösterir. Bu ihtiyaç ve gelişim, elektronik seçim sistemine de yön verecektir. Ayrıca dünya bizlere emanet edilmiştir. Çocuklarımıza bu emaneti en güzel şekilde bırakabilmek için çevreye duyarlı olmak zorundayız.
Siyasi otoritenin alacağı kararlar çok önemli. İnsanın kendi şartlarına göre ihtiyacı varsa, ülkelerin de kendi şartlarına göre ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçları karşılayacak kararların alınması ülkemize ve halkımıza zaman kazandırmakla birlikte çağa ayak uydurarak dünya ülkelerine önderlik etme ayrıcalığı sağlayacaktır. Voiterm olarak dijital seçim sistemine öncü ve hizmet etmeye hazırız.

Voiterm, yurtdışı seçimlerinde veya uluslararası seçimlerde de kullanılabilir mi? Bu alanda bir çalışma veya hedefiniz var mı?

Seçim sisteminin tasarımını yaparken diğer ülkeleri de araştırdığımızı belirtmiştim. ABD’de kullanılan cihazlar eski teknoloji ile üretilen cihazlar. 2020 seçimlerinde kendi medyalarında cihazların yenilenmesi ile ilgili haberler yer aldı. Hindistan’da kullanılan cihazlar butona basmalı cihazlar.
Voiterm firması olarak zamanı, teknolojiyi, seçmen ve kurum psikolojisini dikkate aldık. Ve üretimimizi buna göre yaptık. Bu bağlamda tüm dünya ülkeleri bizim satış potansiyelimiz içerisinde yer almakta.

Platformunuzu kullanan kullanıcılar için eğitim veya bilgilendirme çalışmaları yapıyor musunuz? Dijital seçimlere dair farkındalık nasıl sağlanıyor?

Voiterm dijital seçim sistemini 2023 Eylül ayından itibaren ülkemiz ve yurt dışı olarak tanıtmaya çalışıyoruz. Cihaz ve mobil uygulamayı kullanmanın kolay olduğunu yaptığımız reklamlarda ve sosyal medya platformlarında anlatmaya çalışıyoruz. Ancak ülkemizdeki yasal prosedür nedeniyle kurumlar nezdinde bir eğitim verme şansımız henüz olmadı. Olacağına inancımız tam.

Voiterm’in gelecekteki hedefleri ve büyüme planları neler? Dijital seçim sürecine eklemeyi planladığınız yeni özellikler veya hizmetler var mı?

Ülkemiz nezdinde tek dijital seçim firması olmamız büyüme potansiyelimizin yüksek olduğunu ortaya koymakta. Globalde de kesinlikle yer alacağımıza inanıyorum.
Özellikle ilerleyen günlerde dijital seçim sistemi içerisinde farklı sektörlerin de yer alacağına inanıyor ve görüyorum. Bu girişimler, maliyet, zaman ve başka unsurları minimuma indirirken, dijital seçim sistemini çok daha önemli ve güvenli hale getireceğine de inancım tam.