'Primat AI Algoritması' Sayesinde Genetik Riskler Ortaya Çıkacak

Bilim adamlarından oluşan küresel bir ekip, yapay zeka tekniklerini genişletilmiş bir primat DNA veritabanına uyguladı. Sonrasında da insanlarda hastalığa neden olan genetik mutasyonların nasıl daha doğru tahmin edilebileceğini keşfetti.

Proje, 233 maymun, maymun ve lemur türüne ait yaklaşık 800 primatın genetik bilgilerini birleştirdi. Araştırmacılar, daha sonra Birleşik Krallık Biobank projesinde 454.000 insan katılımcının DNA'sını analiz etmek için genomik veri tabanına dayalı bir AI algoritması kullandı. Ve sonuçların "büyük ölçüde geliştirilmiş genetik risk tahmini" gösterdiğini belirtti.

Konsorsiyum liderlerinden biri olan Baylor Tıp Fakültesi'nden Jeffrey Rogers ne dedi? "İnsan olmayan primatlardaki genetik çeşitlilik hakkında ne kadar çok şey öğrenirsek, hangi mutasyonların insanlarda hastalığa neden olabileceği konusunda o kadar iyi tahminler yapabileceğimizi gösterdik" Detaylar haberimizde.

İlginizi Çekebilir: GoChess, AI Robotik Akıllı Satranç Tahtası ile Tanışın!

Çalışmayla İlgili Sonuçlar, Science Dergisinde Yayınlandı

Konsorsiyumun çalışmaları, insan genetiğine ilişkin kavrayışları arttıracak. Özellikle daha önceki tıbbi araştırmalarda iyi kapsanmayan gruplar için sağlık araştırmalarına yardımcı olacak. Azalan primat popülasyonlarını korumaya çalışan çevreciler için rehberlik de geliştirecek. Bu çalışmayla ilgili sonuçların, Perşembe günü Science dergisinde yayınlandığı aktarıldı.

Akademik araştırmacılar, 233 primat türünün genomlarında bulunan 4,3 milyon ortak genetik varyantı belirlemek için DNA dizileme ekipmanı üreten ABD şirketi Illumina ile birlikte çalıştı. Sağlık etkilerini tahmin etmek hedefiyle, bu mutasyonlar ve ürettikleri proteinlerin üç boyutlu yapıları hakkındaki verilerle PrimateAI-3D adlı bir AI algoritması geliştirdikleri aktarıldı.

Primatlarla ilgili şimdiye kadar ki en büyük çalışma, insanlık ve en yakın akrabalarımız hakkında sürprizleri açığa çıkardı. Ve hangi genlerin bizi diğer primatlardan ayırıp ayırmadığına dair fikir verdi. Büyük uluslararası çalışma, insan sağlığı, koruma biyolojisi ve davranış bilimi dahil olmak üzere çok çeşitli disiplinler için yeni veriler de sağladı.

Canberra'daki Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden primatolog Alison Behie ne dedi?"Primat genomiği hakkında ne kadar çok şey anlarsak, insan genomiği hakkında o kadar çok şey anlarız.''

233 türün tümünün genomlarının analizinin koruma açısından da çıkarımları var. Örneğin, bir tür içindeki genetik çeşitliliğin, türün yok olma riskiyle uyumlu olmadığını gösteriyor. Bu şaşırtıcı, diyor Behie. Çünkü popülasyon boyutu azaldığında akrabalı çiftleşmeden kaynaklanabilecek daha düşük genetik çeşitlilik, yaygın olarak bir türün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunun bir işareti olarak kabul ediliyor. Bulgu, tehdit altındaki bazı türler için popülasyonların o kadar hızlı azaldığını ve akrabalı çiftleşme için zaman kalmadığını gösteriyor. Bu, bir türün direncine yönelik daha büyük tehdit olan, akrabalı yetiştirme dışındaki faktörlerin, habitat tahribatı gibi olduğuna işaret ediyor.