Kadın girişimciliği, kadınların istihdam edilmesine yardımcı özel bir alan olarak kabul edilir. Türkiye’de de 1980’li yıllardan itibaren yoğunlaştırılmış bir şekilde kadınların istihdama katılımının artırılması konusunda çalışmalar son sürat devam ediyor. Kadınlar girişimcilik sayesinde ilk önce kendilerine, daha sonra da ülke istihdamına fayda sağlayabilirler. KAGİDER (Kadın Girişimcileri Derneği) Türkiye Kadın Girişimcilik Endeksi Raporu’na göre Türkiye, dünyada girişimcilik bakımından 48 ülke içinde 15. sırada bulunuyor. Bu da demek oluyor ki, Avrupa ve Kuzey Amerika bölgesi içinde ortalama bir sıralamada yer alıyor. Ayrıca Türkiye, girişimcilik ve iş yaratma beklentilerinin yüksek olduğu bir ülke olsa da “kadın girişimciler” bazında maalesef hala istenilen düzeye gelmiş değil.
Türkiye gibi genç nüfusun ağırlıkta olduğu toplumlarda genel düşünce, gelişimin girişimcilik sayesinde olacağı yönündedir. Bu nedenle bu gelişimde de kadın girişimcilerin payı çok önemlidir. Peki, Türkiye’de kadın girişimcilerin durumu nasıl? KAGİDER’in yayınlamış olduğu rapor ile Türkiye’de kadın girişimciliğinin durumunun incelenmesini aşağıda bulabilirsiniz.
Türkiye’de Kadın Girişimcilerin Durumu
KAGİDER’in yürüttüğü çalışmaya 438 girişimci kadın gönüllü olarak katılmıştır. Bu çalışmaya göre kadın girişimciler genellikle bilgi ve iletişim, bilimsel ve teknik faaliyetler, idari ve destek hizmetleri gibi hizmet sektörünün alt kollarında görev almaktadırlar. Kadın girişimciler tarafından kurulan şirketlerin %57’sinde çalışan sayısı 1 ile 5 kişi arasında değişim gösteriyor. Kadınlar kurmuş oldukları şirketlerde %75 oranında asıl sahip konumunda ve bu şirketlerin %33’ü hem Türkiye hem de yurt dışında faaliyet gösteriyor.
Bunun ek olarak, Kız Kardeşim Projesi kapsamında Türkiye’deki kadın girişimcilerin mevcut durumu araştırılmıştır. Bu araştırmanın sonuçlarına göre Türkiye’deki girişimci kadınların iş hayatındaki olumsuzluklar ve kadın-erkek arasındaki ücret farklılıkları nedeniyle kendi işlerini kurduğunu ortaya çıkarmıştır. Çoğu girişimci kadının ise ailesinde bir girişimcilik deneyiminin olduğunu ve kadınların bu kişileri örnek aldığı gözlemlenmiştir.
Kadın Girişimcilerin Yaşadığı Temel Zorluklar
Ülkemizde kadın girişimcilerin yaşadığı temel zorlukların başında finansal sorunlar gelmektedir. Yüksek maliyetler, kârlılık, finansmana erişim gibi sorunlar bunlardan sadece birkaçı. Bu da demek oluyor ki, kadın girişimcilerin gelecek planları ve hayalleri için ihtiyaç duydukları en önemli şey finansal bir kaynak bulmaktır.
Türkiye’de Kadın Girişimcilere Sunulan Finansal Kolaylıklar
Ülke ekonomisinin daha iyiye gitmesi ve kadın girişimcileri desteklemek amacıyla Türkiye’de kadın girişimcilere finansal kolaylıklar sağlanıyor. Özellikle vergi kolaylıklarıyla ekonomiyi canlandırmak ve yenilikçi iş fikirlerinin hayata geçirilebilmesi hedefleniyor. Kadın girişimcilere sunulan destekler, belli şartlar sağlandığında bazı vergileri ödemelerinden muaf olmayı sağlıyor ya da iş kurma süreçlerini daha kolay hale getiriyor. Peki, kadın girişimcilere sunulan destekler neler? Gelin hep beraber inceleyelim.
- İnternetten Satış Yapan Ev Hanımlarına Gelen Vergi Muafiyeti
- İş Bankası Kadın Girişimci Kredileri
- Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Faizsiz Kredi Destek Programı
- KOSGEB Kadın Girişimci Destekleri
İnternetten Satış Yapan Ev Hanımlarına Gelen Vergi Muafiyeti
15/3/2019 tarihli ve 30175 sayılı 306 seri no’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği kapsamında kadınların evde üretip internet ortamında sattıkları ürünlere yıllık toplam 35.316 TL’ye kadar esnaf vergi muafiyeti verildi. Evde üretim yapan kadınlar, dışarıdan işçi almamak koşuluyla aşağıdaki belirtilen ürünleri sattıklarında vergi muafiyetinden yararlanabilirler:
- El yapımı havlu, örtü, çarşaf
- Dokuma halı, kilim
- Örgü, dantel
- Hasır sepet, süpürge, paspas, fırça
- Yapay çiçek, süs eşyaları
- El yapımı unlu mamuller
İş Bankası Kadın Girişimci Kredileri
İş Bankası da girişimci olup ülke ekonomisine katkıda bulunmak isteyen tüm kadınların yanında bulunuyor. Kadın girişimcilere özel kredi ve finansal çözümlerle onların sadece finansal çözüm ortağı olmakla kalmayıp, ayrıca tüm iş süreçlerinde kadın girişimcilere yol arkadaşı olmayı hedefliyor. Kadın girişimciler, İş Bankası’nın “Kadın Girişimci Kredileri” ve diğer fırsatlarıyla işlerini büyütebilirler.
Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Faizsiz Kredi Destek Programı
Devlet tarafından kadın girişimcilere bu yıl Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Faizsiz Kredi Destek Programı’nı açıklamıştır. Girişimci kadınlara verilen bu faizsiz kredinin 8 yıl geri ödeme süresi bulunmakta ve üst destek limiti 15.000 TL olarak belirlenmiştir. Kadınlar tarafından geliştirilen girişim ve projeler için sağlanan bu kredide, ilk iki yıl ödeme yapılmıyor, sonraki altı yılda ise kadınlar, eşit taksitlerle ödemelerini yapabiliyorlar.
KOSGEB Kadın Girişimci Destekleri
KOSGEB, ülkemizdeki tüm girişimcilere çeşitli destekler sunsa da kadın girişimciler konusunda verdiği destekleri gün geçtikçe arttırıyor. KOSGEB Geleneksel Girişimcilik Destek Programı ve KOSGEB İleri Girişimci Destek Programı adı altında girişimci kadınlara kolaylıklar sağlıyor.
Geleneksel Girişimcilik Destek Programı
Bu destek programı 4 sene boyunca kadın girişimcilere destek olan bir programdır. 5, 10 ve 20 bin TL olarak sağlanan desteklerden kadın girişimciler, diğer girişimcilere göre 5 bin TL daha fazla yararlanabiliyorlar. Kadın girişimciler bu programdan yararlanabilmek için KOSGEB Geleneksel Girişimci Destek Programı sayfasına girip daha ayrıntılı bilgi sahibi olabilirler.
KOSGEB İleri Girişimci Destek Programı
İleri Girişimci Destek Programı, belirlenen sektörlerdeki girişimlerin devam etmesini sağlamak ve ayakta kalmalarına yardım etmek amaçlı bir destek programıdır. Bu program kapsamında girişimciler 4 yıla kadar 5, 10 ve 20 bin TL kadar ödeme alabiliyorlar. Kadın girişimciler ise bu programda Geleneksel Girişimcilik Destek Programı’nda olduğu gibi 5 bin TL ek ücret alabiliyor. Girişimci kadınlar, finansman desteği sağlayabilmek için KOSGEB İleri Girişimci Destek Programı sayfasını ziyaret ederek bu konuyla ilgili daha detaylı bilgiye sahip olabilirler.
Türkiye’deki Girişimci Kadınlar
- Demet Mutlu Üçok
- Gamze Cizreli
- Deniz Ertaner
- Gizem Yasa
- Başak Taşpınar Değim
- Hanzade Doğan Boyner
- Aslı Gökdere
Demet Mutlu Üçok
Demet Mutlu, ABD’li Fortune Dergisi tarafından “Dünyanın En Güçlü 10 Kadın Girişimcisi” arasına seçilen çok başarılı bir kadın girişimcidir. Ayrıca Fortune dergisi tarafından “Jön Türk” olarak tanıtılan Demet Mutlu’nun bu sıfatı hak etmesinin nedeni ise aynı anda çok fazla iş yapması ve yaptığı işleri iyi seviyelere taşıma başarısıdır. Mutlu Trendyol’un kurucusu ve CEO’sudur.
Gamze Cizreli
1968 yılında doğan Gamze Cizreli, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (OTDÜ) İşletme Bölümü mezunudur. Mezun olduktan sonra 3 yıl Türk – Amerikan savunma sanayi projesinde yer alan Cizreli, bu işin ona hitap etmediğini düşünmüş ve eşiyle birlikte Ankara’da “Cafemiz” isminde bir kafeterya açmıştır. Ankaralıları ilk defa cappucino’yla, kreple, elmalı turtayla tanıştırmıştır. 2007 yılında Ankara’da BigChefs’i açan Cizreli, 2011 ve 2013 yıllarında Ekonomist Dergisinin düzenlemiş olduğu “Yılın İş İnsanları” yarışmasında “Yılın Kadın Girişimcisi” ödüllerini kazanmıştır.
Deniz Ertaner
Deniz Ertaner yıllarca Morgan Stanley, Standard Chartered Bank gibi dünyanın en büyük bankalarında çalışmıştır. Ardından Türkiye’deki e-ticaret pazarının canlılığını görmüş ve girişimci ruhu ile birlikte dekorasyondan seyahate, sağlıktan sanata kadar farklı yelpazede birçok ürünün bulunduğu Bonvagon’u hayata geçirmiştir.
Gizem Yasa
2005 yılında, University of Chicago’dan mezun olan Yasa, o sıralar aklında hukuk eğitimi almak olduğu için mezun olunca New York’ta Wachtel&Masyr LLP adlı hukuk firmasında çalışmaya başlamıştır. İstanbul’a yaptığı bir seyahat sırasında Harun Güner’in “Butigo” fikrini duyar duymaz, önce Türkiye, sonra dünya çapında bir marka yaratma fikri karşısında inanılmaz heyecanlanarak Türkiye’ye taşınma kararı almış ve Butigo’nun bir parçası olmuştur.
Başak Taşpınar Değim
Koç Üniversitesi’nde burslu MBA yaptıktan sonra Amerika’da yüksek lisansını tamamlayan, Nielsen ve Revlon gibi büyük firmalarda yöneticilik yapan Başak Taşpınar Değim, 2010 yılında Türkiye’ye döndü. Amerika’dan Türkiye’ye taşındığında kaliteli hizmet veren kişileri bulma sıkıntısı çektiği için bu hizmetlerin internet üzerinden kolayca bulunmasını sağlamak armut.com’u kurdu.
Hanzade Doğan Boyner
Hanzade Doğan Boyner, lisans eğitimini London School of Economics’te tamamlamıştır. Ardından Londra’da Goldman Sachs International’ın İletişim Medya ve Teknoloji Grubu’nda finansal analizci olarak çalışan Boyner, New York’taki Columbia Üniversitesin ’den MBA derecesi alır almaz Türkiye’ye döndü. Ve şu an elektronik ticaret şirketi olan hepsiburada.com’u kurmaya karar verdi.
Aslı Gökdere
Bilgi Üniversitesi İşletme alanında yüksek lisansını tamamladıktan sonra, California Üniversitesi Irvine’da Dijital pazarlama programını bitiren Gökdere, çalışma hayatına 2005 yılında Genpa’da başlamış ve sonra Kariyer.net’de bölge satış müdürü olarak görev almıştır. Ev dekorasyonu alanında blog yazarlığı sırada, bu alanda bir e-ticaret sitesi kurmaya karar vermiştir. Dekorasyon konusunda kurulmuş ve bugüne kadar iki kez yatırım almış evmanya.com 2010 yılında Aslı Gökdere tarafından kurulmuştur.
Sonuç olarak kadın girişimciler kendilerine en uygun finansal desteği buldukları zaman vizyonları ve dinamik yapıları sayesinde hem girişimlerini hem de ülke ekonomisini büyütüp daha ileriye taşıyacaklardır.
