Teknoloji ilerledikçe, ülkeler birbiriyle yarış içine girdi. Bu yarışta varlığını ispat etmek ve bilgi birikimini sunmak isteyen Türkiye, çarpıcı bir keşifte bulundu. Geçmişten beri bir çok bilim-kurgu ögesinin bahsettiği uçan arabalar, artık hayal değil! Bu konuda en büyük adımlardan biri ise Türkiye’nin ürettiği Cezeri!
Uçan Arabalar: Geçmişten Gelen Hayal
Tarihte bir çok keşif, gününün çok ötesini gören bilim insanları sayesinde olmuştur. Kendi döneminde tuhaf karşılanan bu keşif ve kaşifler, gelecekte deha olarak anılmıştır. Örneğin şu an kullandığımız akıllı telefonlar, tabletler, elektrikli arabalar; geçmiş için gerçekötesi bir anlam taşıyordu.
Ancak teknolojinin ilerleyişinin hız kazandığı Enformasyon Çağı’nda işler değişmeye başladı. Uzay ya da bilim-kurgu temalı bir çok alanda hayal olarak görünen objeler, günümüzün vazgeçilmez araçları haline geldi. Bunlardan biri olan uçan araba ise, şüphesiz en çok hayal edilen ve imkansız bulunan araçlar arasındaydı. Ancak Türk mühendis ve BAYKAR şirketinin teknik müdürü olan Selçuk Bayraktar, bu hayali gerçekleştirmek adına çalışmalara başladı.
Türkiye’nin İlk Uçan Araba Prototipi: Cezeri
Temelde şehir içi ulaşıma katkı sağlaması için ortaya konan “uçan araba” fikri, daha da genişletilerek bir çok sektörün kullanması üzerine tasarlandı. Sağlık, lojistik, ulaşım, kentsel yaşamın pratikleşmesi gibi konuları bünyesinde topladı.

BAYKAR şirketi Cezeri ile ilgili tanıtımında, uçan arabanın minimum havacılık bilgisi ve kabileyeti ile kullanılabileceğini belirtiyor. Böylelikle araç, tıpkı günümüzdeki motorlu arabalar gibi herkes tarafından kullanılabilecek gibi görünüyor. Cezeri’nin diğer bir özelliği ise elektrikli ve şarj edilebilir olması. Böylece ekolojik dengeyi bozan klasik motorlu araçların yarattığı olumsuz etkiler de azaltılmış oluyor.
Hızlı kargo taşımacılığı, yüksek riskli savaş bölgelerinde yardımcı destek olması, ani sağlık sorunlarında kullanılabilir olmasının yanı sıra; İstanbul gibi trafiğin yoğun olduğu büyük şehirlerde trafik gerilimini azaltmak amacıyla da kullanılabilir olması dikkat çekiyor.
Cezeri’nin Teknik Özellikleri
Uçan arabanın minimum havacılık bilgisiyle yönetilebilen bir araç olarak tasarlandığını söylemiştik. Ayrıca aracı tek bir kişinin kullanabileceğini de belirtmek gerek. Elektrikli ve şarj edilebilir olmasıyla birlikte, Tesla gibi elektrikli arabaları model alıyor.
Seyir hızı saatte 100 kilometreyi bulan Cezeri’nin havada kalma süresi ise yaklaşık bir saat. 240 kg ağırlığındaki araç, yine yaklaşık bir saate şarj olabiliyor. Azami uçuş irtifası 2 kilometre olan Cezeri’nin menzil mesafesi ise yaklaşık 70 ile 80 km civarında. Ayrıca yapay zeka destekli uçuş sistemini kullanan uçan arabanın, sürücülere büyük bir rahatlık sunacak olması da tahmin edilebilir.
Uçuş Testleri Başladı!

2020’nin Eylül ayında uçan araba protitipinin ilk test uçuşları başlamıştı. 240 kg ağırlığındaki Cezeri, önce halatlar yardımıyla test edildi. Daha sonra orjinal haline en yakın şekilde, serbest uçuş denemesi yapıldı. Bu denemelerde 10 metre gibi bir yüksekliğe ulaşabilen araç, daha sonraki gelişmeler için umut ışığı oldu. Türk mühendislerinin çabasıyla yaratılan ve geliştirilen projenin, ilk test sürüşleri başarıyla gerçekleştirilmiş oldu.
Dünya Cezeri’yi Konuştu
İlk test sürüşlerinin ardından, ileri teknolojiye sahip bir çok ülke Cezeri’yi gündemine taşıdı. Reuters, Cezeri’nin test sürüşlerini manşetine aldı ve aracın kısa bir tanıtımını yaptı. Avustralya’da yayın yapan SBS News ise, Cezeri’nin Türk mühendisler tarafından yapıldığını belirterek Türkiye’nin ilk uçan arabasının test sürüşlerini başarıyla tamamladığını belirtti. İngiltere’nin en önde gelen haber kuruluşu BBC ise, bu çalışmaların “geleceğe ulaşım” yolunda önemli bir adım olduğunu söyledi.
Peki Neden Cezeri?
Türkiye’nin ilk uçan arabası olan Cezeri, ismini Ebû’l İz İsmail İbni Rezzaz El Cezerî’den alıyor. Sibernetik alanının kurucusu olarak görünen Cezeri, özellik fizik ve metriks konusuna hakim bir bilim insanıydı. Doğu’nun Altın Çağı olarak bilinen dönemde, diğer kaşifler ve bilimcilerle birlikte bilim dünyasında oldukça önemli katkılarda bulunmuş bir isimdi.

“Mekanik Hareketlerden Mühendislikte Faydalanmayı İçeren Kitap” adlı eseriyle birlikte, mekanik ve otomatik çalışabilecen araçlar üzerinde çalışmalar yapmaktaydı. İnsan hayatını kolaylaştıracak bu mekaniklerin, karmaşık yapılarına rağmen büyük bir kolaylık sağlayacağını düşünmekteydi. Mekanik araçların en ilkel görünümlerinden biri olan saat üzerinde derin çalışmalar yapmış, 50’den fazla aracın işleyiş ve geliştirilmesi üzerine önemli tezlerde bulunmuştur.
Onun miras bıraktığı bu alan, Türk mühendislerinin çalışmaları sayesinde tekrar vücut bulduğundan, Türkiye’nin ilk uçan araba prototipine Cezeri ismi verilmiştir.
KAYNAKLAR
https://www.baykarsavunma.com/sayfa-Ucan-Araba.html